Een strategie om buiten politieke partijen om kandidaten te selecteren.

Door corruptie, het eeuwige gesjoemel met concessies, benoemingen en vergunningen hebben veel mensen in Suriname het vertrouwen in de politiek verloren. De politieke partijen hebben niets te melden over de grote issues van deze tijd: grond, milieu, cultuur, armoede. Het postkoloniale politieke systeem is aan het eind van zijn Latijn.

Daarvoor zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. In de eerste plaats de concentratie van macht en kapitaal in handen een heel klein deel van de samenleving. Deze concentratie van macht werd mogelijk door gebrek aan democratie binnen politieke partijen en door het monopolie op het selecteren van kandidaten voor politieke functies.

19e eeuwse instrumenten voor de 21e eeuw
Met politieke partijen gemaakt voor problemen van de 19e eeuw proberen we problemen van de 21e eeuw op te lossen. Politieke partijen en het parlement zijn allang niet meer de plaatsen waar de beslissingen over de samenleving worden genomen. De beslissingen worden genomen in de entourages van partijtoppers en in hun netwerken van kapitaal, bestuur en media. Het parlement is een rubber stamp in handen van een informeel, onconstitutioneel netwerk van kapitaal, bestuur en politiek.

In de moderne samenleving, met iedereen aan de ICT, worden maatschappelijke prestaties (oplossingen van problemen, hulpverlening, etc) voor een belangrijk deel geleverd door informele, onzichtbare netwerken, waarin mensen komen en gaan, die latent en wisselend actief zijn, in steeds veranderende configuraties. Zo lossen dynamische netwerken continu, maar grotendeels onzichtbaar, problemen op. Dementerende oudjes worden opgevangen in netwerken van komende en gaande familieleden, buren, kennissen, religieuze gemeenten, zang- en gebedsgroepen, stichtingen, artsen, fysiotherapeuten, thuiszorg, enzovoort.

Als de veelheid van onzichtbare, kleine prestaties, die door netwerken als het ware gratis wordt geleverd, zou moeten worden geleverd door een enkele organisatie, een bedrijf of een ministerie, dan zou dat heel veel geld kosten en bovendien gepaard gaan met een grote bureaucratie.

Geen plaats meer voor centralistische autoritaire structuren
Vroeger werden samenlevingen bijeengehouden door centralistische autoritaire machtsstructuren. De postmoderne ICT-gemeenschap wordt bijeengehouden door netwerken. De centralistische, autoritaire politieke partij van de 19e eeuw is niet het instrument waarmee we in deze plurale globaliserende ICT-samenleving politieke problemen kunnen oplossen. Terwijl technisch de mogelijkheden voor directe democratie en directe inspraak van het volk aanwezig zijn, houdt de politiek vast aan het monopolie op de kandidaatstelling. Dit monopolie is de bron van corruptie. Dit monopolie zorgt ervoor dat alleen mensen met geld verkiezingen kunnen winnen.

Veel mensen willen meer dan alleen maar een verandering van regeerteam. Zij willen een grote schoonmaak van het politieke systeem. Die grote schoonmaak kan gedaan worden door een regering met een breed dik draagvlak in de samenleving en een ruime meerderheid in het parlement. Ook internationale steun zal daarbij nodig zijn. Herstel van de rechtsstaat en stoppen van de verdere neergang van de economie zijn de strijdvragen van 2020. Sommigen vinden dat dit werk het karakter heeft van rampenbeheersing en dat een nationaal kabinet nodig is om de job te klaren.

Nationaal kabinet niet om het verleden in ere te herstellen
Het idee van een nationaal kabinet is aantrekkelijk, maar betekent niets zonder dat daarbij duidelijk gekozen is voor de politieke richting is waarin dit nationaal kabinet moet werken. Ik zie het spookbeeld van een vereniging van de politici om het systeem waarvan zij leven te redden: Bouterse, Santokhi, Brunswijk, Rusland en Somohardjo, allemaal samen in één boot “om het land te redden”. Het punt dat ik hier wil maken is: de bestrijding van politieke rampen is nooit slechts een zaak van technocraten en wetenschappers, zoals neoliberale intelligentsia ons via 'kenniskringen' en 'ingelichte' kringen wil leren. Herstel voor de een is een voortgezette ramp voor de ander. Herstel zal moeten zijn in de richting van volkssoevereiniteit en beteugeling van de politieke elite. Volkssoevereiniteit moet tot uitdrukking komen in medezeggenschap op elk niveau. Het is niet de bedoeling het verleden in ere te herstellen.

Het belang van goede kandidaten
Veel hangt af van goede kandidaten voor machtsposities in regering, parlement, ressortraden, staatsbedrijven, overheidsstichtingen en Ngo's. De politieke partijen hebben het monopolie op het selecteren van kandidaten voor de verkiezingen en voor ministersposten, ambassadeursposten, erebaantjes, beurzen en wat al niet meer. Omdat de selectie van kandidaten in de partijen niet transparant is en wordt gemanipuleerd door de leiding, hebben velen weinig hoop dat er kandidaten naar voren zullen komen die in staat zijn een vuist te maken tegen de gevestigde belangen.

Daarom moet gekeken worden naar andere manieren om kandidaten te mobiliseren en te selecteren. Wie daarover wil komen praten, is welkom aan de Fajadjanstraat in het gebouw van Solidariteitsfonds Seniore Burgers. Deze (en elke) maandagavond vanaf zes uur.

Wim Bakker, wjbakker@sr.net

Advertentie