starnieuws

Leerling pleegt zelfmoord, wie is verantwoordelijk?

10 Jul, 16:39
Het is te betreuren dat de kwaliteit van vorming van leerlingen grotendeels wordt bepaald door percentage geslaagden en zittenblijvers. Andere aspecten van de vorming van leerlingen komen op de basis- en voj-scholen nauwelijks aan bod. Zo wordt er op deze scholen vrijwel niets gedaan tegen pesten. Het is een kwalijke zaak dat opeenvolgende ministers hierop geen/onvoldoende acht sloegen. Als pedagoog had de huidige minister van onderwijs het belang van pesten toch moeten inzien en acties ondernemen?  

Plagen en pesten op scholen
Plagen en pesten worden vaak door elkaar gehaald. Plagen gaat tussen twee mensen die elkaar aankunnen; de plager en geplaagde zijn aan elkaar gewaagd. De geplaagde kan zich verdedigen, zich verweren als dat nodig is. Pesten is een vorm van geweld. Hierbij bestaat er tussen dader en slachtoffer een ongelijke machtsverhouding. De dader is meestal fysiek en verbaal sterker en opereert vaak in groepsverband. Het gepeste kind kan zich nauwelijks verdedigen.

Op elke school en in elke klas wordt er gepest, het is een veelvoorkomend probleem. Pesten heeft drie duidelijke kenmerken:
a. Het pestgedrag is bedoeld om iemand te kwetsen; het gebeurt herhaaldelijk en over een langere periode. Er is een machtsverschil tussen de dader en het slachtoffer.
b. Pesten is interessant als de pester publiek heeft; voor pesters draait het om sociale status, dat proberen ze te bereiken door anderen publiekelijk te kleineren.
c. Of dat lukt, is afhankelijk van de rest van de groep: als andere kinderen meelachen, moedigen zij de pester aan.

Pesten op school kent verschillende vormen:
1. Fysiek:  slaan, schoppen, duwen, trekken en knijpen.
2. Materieel: spullen afpakken of stukmaken.
3. Verbaal: uitlachen, vernederen, uitschelden en treiteren.
4. Relationeel:  roddelen, slechte reputatie bezorgen en uitsluiten.
5. Digitaal: via de computer, telefoon, sms, facebook en chat.

Pesten is een hardnekkig verschijnsel, dat vaak grote negatieve gevolgen heeft voor de sociale en emotionele ontwikkeling van de slachtoffers. Het is een vorm van psychisch geweld; dat is soms erger dan lichamelijk geweld. Bedreigen, beledigen of doodzwijgen  (doen alsof de persoon er niet is) kunnen iemand wanhopig en gefrustreerd maken. De gepeste wordt onzeker, heeft minder vertrouwen in zichzelf en in anderen. Dit nare gevoel werkt meestal nog lang door, ook al is het pesten gestopt. In het ergste geval ziet een slachtoffer van pesten de leuke dingen in het leven niet meer.

Pesten vergroot gevoelens van eenzaamheid en depressie bij het slachtoffer. Kinderen die dagelijks worden gepest, krijgen het beeld dat toeschouwers niet ingrijpen, dat slachtoffers verdienen wat ze krijgen, dat macht belangrijker is dan rechtvaardigheid en dat volwassenen niet goed voor kinderen zorgen.

Erkennen en herkennen
Leerkrachten zien niet altijd dat er op school gepest wordt; deels omdat het gevoel gepest te worden subjectief is en pesten zich vaak afspeelt als de leerkracht niet kijkt. Het pesten moet herkend en erkend worden. Kinderen die gepest worden, schamen zich vaak en durven niet met anderen erover te praten. Maar vaak is uit signalen op te maken dat er iets aan de hand is. Mogelijke signalen zijn: terugtrekken, angst om naar school te gaan, last krijgen van nare dromen, concentratiestoornissen, lichamelijke klachten zoals misselijkheid, hoofdpijn en buikpijn.

Leerkrachten hebben vaak er grote moeite mee openlijk te erkennen dat zoiets in hun klas gebeurt. En als een leerkracht toegeeft dat het hem/haar niet altijd lukt om pesten buiten de deur te houden, dan kunnen anderen dat zien als zijn/haar falen. Leerkrachten zijn er verantwoordelijk voor dat alle kinderen zich veilig voelen in de klas en op school.

Rol MinOWC en scholen
Dagelijks worden er honderden leerlingen gepest. De gevolgen van een nare tijd op school zijn groot, dit menselijk leed is tot ver in het leven te voelen. Veel kinderen die zijn gepest, hebben ook op late leeftijd een lagere eigenwaarde, kunnen moeilijker vriendschappen onderhouden en voelen zich minderwaardig in de omgang met de andere sekse.

Wat doen het MinOWC en de scholen aan anti-pestgedrag?
Scholen zouden verplicht moeten worden om voor alle leerlingen een sociaal veilig klimaat en beschermde omgeving te creëren. Het pesten op scholen moet worden teruggedrongen tot beheersbare proporties. Onze scholen kennen geen anti- pestbeleid. Elke school moet verplicht met een effectieve anti-pestmethode aan de slag te gaan. Het is waar dat passiviteit van de omstanders er meer inhakt dan het pesten zelf.  “Als ik maar gesteund was  “zeggen veel volwassenen, die vroeger zijn gepest. Marten Luther King zei: “uiteindelijk zullen we ons niet de woorden van onze vijanden herinneren, maar het zwijgen van onze vrienden”.

Er is veel werk aan de winkel voor onderwijsminister Orie. Onlangs heeft een 12 jarige leerling in Nickerie zelfmoord gepleegd. Volgens de media zou deze leerling veel zijn gepest. Verschrikkelijk dat zoiets is gebeurd met een leerling. Aan wiens handen kleeft er bloed? Heer minister, welke actie(s) heeft uw ministerie ondernomen opdat zelfmoord als gevolg van pesten nooit meer plaatsvindt ? Is er door de onderwijsinspectie onderzoek gedaan naar dit voorval ? Heeft u al een anti-pestbeleid laten ontwikkelen en op alle basis- en voj scholen laten invoeren?

Jack Mohanlal


Advertentie