Beslissing PG niet vervolging Hoefdraad is rechtens juist
16 Feb 2020, 10:40
Er zijn in Suriname ten
onrechte kanttekeningen geplaatst bij de beslissing van procureur-generaal Roy
Baidjnath Panday (pg), dat het ingestelde strafrechtelijk onderzoek naar een
mogelijke overtreding van de Wet op de Staatsschuld door minister Gillmore
Hoefdraad van Financiën, niet kan leiden tot het treffen van processuele
maatregelen. In deze bijdrage wordt toegelicht dat de pg, zonder het te noemen,
zich heeft gebaseerd op het zogenaamde mildheidsgebod, ook wel het lex mitior-beginsel genoemd.
In het Surinaamse strafrecht geldt als hoofdregel dat
de strafrechtelijke aansprakelijkheid in beginsel wordt bepaald door de
regelgeving die geldt ten tijde van het plegen van het feit. Op deze hoofdregel
wordt in art. 1 lid 2 Wetboek van Strafrecht een uitzondering gemaakt voor het
geval de regelgeving in het voordeel van de verdachte nadien wordt gewijzigd.
In dit wetsartikel ligt de lex mitior-regel besloten waarin
is bepaald dat bij verandering in de wetgeving na het tijdstip waarop het feit
is begaan de voor de verdachte gunstigste bepalingen, worden toegepast. De
wetswijziging van 6 november 2019, houdende nadere wijziging van de Wet op de
Staatsschuld (S.B. 2002 no. 27, zoals laatstelijk gewijzigd bij S.B. 2017 no
10) heeft tot gevolg gehad dat de strafbaarheidsstelling op overtreding van de
Wet op de Staatschuld is komen te ontvallen.
Gelet op artikel 1 lid 2 Wetboek van Strafrecht en het
daarin besloten lex
mitior-regel is de beslissing van de pg
dan ook juist.
De kritiek van de Stichting Centre for Public
Affairs Suriname (CPAS) op de totstandkoming van de beslissing van de
pg is misplaatst. De heer Anand Bihari verwijt de pg een juridische misstap
omdat het oordeel gebaseerd zou zijn op een onrechtmatig tot stand gekomen
gewijzigde Wet op de Staatsschuld. Deze visie is niet houdbaar nu het niet tot
de taken van de pg behoort om wetten te toetsen. Die rol is uitsluitend
weggelegd voor het Constitutioneel Hof als Juridisch toetsingsorgaan (Artikel
144 van grondwet van Suriname). De verdere denkbeelden van Bihari over een
soort ‘dubbele onrechtmatigheid’ omdat de pg handelingen van Assembleeleden
niet zou hebben getoetst aan de eis van ‘behoorlijke wetgeving’, zijn juridisch
onjuist. Het is niet aan de pg om bestaande wetgeving of de totstandkoming
daarvan ter discussie te stellen. De pg is namelijk geen wetgever.
Ook verwijzingen van andere critici naar Artikel 3 van Algemene Bepalingen
der Wetgeving dat wettelijke regelingen alleen verbinden voor het toekomende,
en geen terugwerkende kracht hebben, is een misslag. Het staat de wetgever in
beginsel vrij om aan een wet terugwerkende kracht te verlenen en ook op grond
van art. 15 lid 1, laatste volzin van het internationaal verdrag inzake
burgerrechten en politieke rechten (IVBPR) waar Suriname partij bij is, blijkt
dat indien, na het begaan van het strafbare feit de wet mocht voorzien in de
oplegging van een lichtere straf, de overtreder daarvan dient te profiteren.
Waar geldt dat nieuwe gunstigere wetgeving dient te worden toegepast op lopende
zaken, geldt omgekeerd niet dat nieuwe ongunstigere wetgeving wordt toegepast
op lopende zaken.
Wellicht de grootste kritiek wordt geuit op de
wijziging van de Wet op de Staatsschuld zelf, die de schijn zou hebben van
‘gelegenheidswetgeving’. Bij de
wetswijziging heeft de wetgever mede betrokken de noodzakelijke behoefte van
Suriname aan leningen om projecten en beleidsmaatregelen te kunnen continueren
die noodzakelijk zijn voor de diversificatie en het draaiende houden van de
Surinaamse economie.
Het motief van de wetgever voor het mitigeren van de
strafbaarheidsstelling was dus erop gericht om het dwingend algemeen belang -
het draaiende houden van de Surinaamse economie- te dienen. Daarmee is van
gelegenheidswetgeving geen sprake, althans zulks kan uit de onderhavige
situatie niet worden afgeleid. Zelfs indien sprake zou zijn van
gelegenheidswetgeving dan nog is het (in beginsel) niet aan de pg om van
artikel 1 lid 2 Wetboek van Strafrecht af te wijken.
Het voorgaande brengt met zich mee dat de conclusie
van procureur-generaal Baidjnath Panday dus in lijn is met de wet en
internationale verdragen, en daarom getuigt van de enige juiste
rechtsopvatting. Bovendien is het maar de vraag of het verder afbreken van
instituties als de Centrale bank en het ambt van de minister van Financiën zal
leiden tot het herstel van vertrouwen in de staat Suriname.
mr.drs. Ashvin G. Gonesh
De auteur is (financieel) jurist en bedrijfskundige
te Rotterdam. Hij is
co-auteur van het boek ‘Grondlijnen voor een nieuwe financiële ethiek’ en
auteur van Public Diplomacy: Improving Practice, uitgegeven door Clingendael -
the Netherlands Institute of International Relations.
Friday 19 April
Thursday 18 April
Wednesday 17 April
- Is Suriname politiek-economisch geprostitueerd?
- Kwinti’s smachten naar economische bloei en ontwikkeling
- OW begonnen met bezanden van zandwegen
- VES: Vp Brunswijk geeft het foute voorbeeld
- MinOWC: Leerkrachten weigeren ineens met Blue Wing te vliegen
Thursday 18 April
- Na 13 jaar twee leslokalen O.S. Calcutta I opgeleverd
- Menselijk handelen veroorzaakte dodelijke hittegolf in Sahel
- Buien houden aan; kans op onweer
- Looppad te Domburg moet veiligheid kinderen verbeteren
- 8 personen overvallen te Pasi 7; 1 gewonde
- VS voert opnieuw oliesancties tegen Venezuela in
- Online Child protection en de rol van ouders/verzorgers
- VN-Veiligheidsraad stemt vrijdag over Palestijns VN-lidmaatschap
- Negen overeenkomsten getekend in China
- VES: Raghoebarsing moet staatsbedrijven aanpakken
- 32,5% loonsverhoging bij Hakrinbank en toelagen
- Column: Verspilling?
- Ministerie EZ heeft geen 'grip' op prijzen luxe goederen
Wednesday 17 April
- Overstromingen in Golfstaten: chaos op luchthaven Dubai
- Politie vraagt hulp samenleving informatie daders liquidatie
- Droogte veroorzaakt stroomstoringen in Ecuador
- Vannacht en morgen regen voorspeld
- VHP, NPS, ABOP en PL synoniem voor continuering IMF beleid
- Caribische ambassadeur roept op tot oprichting slavernijtribunaal
- Onderwijs loopt achter de feiten aan; KOB slaat alarm
- Twee mannen met Guyanese nationaliteit doodgeschoten
- Het nieuwe erfrecht en de positie van de langstlevende
- Logeergebouw Poeketie in gebruik genomen
- Lange wachttijd vergunningen voor ondernemers wordt aangepakt
- Honduras roept topdiplomaat in Ecuador terug