starnieuws

Wet op de Staatsschuld

17 Nov 2019, 02:47
De afgelopen periode hebben veel maatschappelijke organisaties zich uitgesproken tegen de aanpassing van de Wet op de Staatsschuld. De aanpassing heeft te maken met het strafbaar stellen van een minister die het leningen plafond overschrijdt. Deze strafbepaling is met de laatste aanpassing uit de wet gehaald.

De Wet op de Staatsschuld (SB 2002 no.27) is sinds 2002 van kracht en is een voortvloeisel uit een onrustige periode in de Surinaamse economie en politiek. De regering Wijdenbosch (1996-2000) had chaos veroorzaakt in de financiële situatie van Suriname met veel schulden. Om dit in de toekomst te voorkomen, is deze wet gemaakt. Daarom zijn de mensen nu ook alert bij de wijziging van deze wet. Ze willen niet terug naar de onoverzichtelijke situatie van 2000. In de wet is opgenomen dat de staatsschuld niet hoger mag zijn dan 60% van het bruto binnenlands product.

Mijn eerste vraag in deze kwestie is waar komt de 60% vandaan? Na wat onderzoek kwam ik erachter dat in de Europese Unie (EU) landen begrotingsafspraken hebben gemaakt om te voorkomen dat hun overheidsfinanciën uit de hand lopen. Deze afspraken houden in dat de staatsschuld van de lidstaten onder de 60% van het Bruto Binnenlands product moet blijven en dat het begrotingstekort niet boven de 3 procent mag uitkomen. Deze standaard wordt dus toepast op alle Europese landen in de monetaire unie om zodoende prijsstabiliteit te bevorderen.

Suriname wil zich hier dus meten met Europese standaarden. Onze economie is klein, meer import dan export, onstabiel en minder elastisch. Is de 60% norm niet te ambitieus vraag ik me af? In de praktijk blijkt dat zelfs grote economieën in de wereld deze norm niet halen (zie schema).


Mijn tweede vraag: Is een minister alleen aansprakelijk voor de staatsschuld? Of is de hele regering verantwoordelijk voor de staatsschuld? Nergens in de wereld wordt een minister vervolgd als de staatsschuld boven de norm is. De afspraken over de begroting in de EU zijn opgenomen in hun zogenaamde stabiliteit- en groeipact. Dit is GEEN wet maar een richtlijn, want afhankelijk van de economische omstandigheden in een land, kan men gebruik maken van interpretatieruimte.

In Griekenland was de staatsschuld 182% van het BBP in 2017. Hun economie is door een zware periode gegaan en moeten nu lenen (lees investeren) om deze weer op gang te krijgen. Sancties voor het niet naleven van deze richtlijn is in de EU een boete en geen vervolging van een ambtsdrager. Het is volgens mij dus terecht dat de strafbepaling is geschrapt. Een minister van financiën moet alle ruimte krijgen om het beleid van de regering te faciliteren, vooral in tijden van crisis. De zorgen van de burgers in Suriname zijn terecht gezien de ervaringen in 2000, maar dit lost men niet op door de minister in de bak te zetten. Een coalitie heeft vaak de meerderheid in DNA en kan de wet altijd aanpassen.

Een overheid is net een onderneming. Een onderneming moet lenen om te investeren. Zo ook een overheid. De grote vraag is: hoe wordt het geld dat geleend is besteed? Daar gaat het veelal mis in Suriname. De volksvertegenwoordiging moet hier beter op letten. Er wordt vaak geleend voor consumptieve doeleinden en niet om de productie te verhogen zodat de economie stabieler wordt.

De hoogte van de staatsschuld wordt dus bepaald door de omstandigheden van de economie (zie schema). Dus lenen moet, maar dat geld moet wel gebruikt worden om de productiecapaciteit van de economie te verhogen. Door het verhogen van productiecapaciteit zal de staatsschuld ook steeds minder worden. Een nog belangrijkere conclusie, volgens mij is dat het volk van Suriname moet leren om verantwoordelijke bestuurders te kiezen. Het is nu duidelijk dat met één wet men moeilijk kan afdwingen dat bestuurders de juiste keuzes maken.

John Misidjan

Bronnen:
www.Europa-nu.nl
www.statista.com

Advertentie

Thursday 28 March
Wednesday 27 March
Tuesday 26 March