Kofi Annan is vandaag na een kort ziekbed op 80-jarige leeftijd overleden. Hij was de enige Afrikaan die secretaris-generaal van de Verenigde Naties (VN) was. In zijn thuisland, Ghana, is een week van nationale rouw afgekondigd.

Annan heeft twee termijnen gediend als VN-chef van 1997 tot 2006. Hij heeft een Nobelprijs voor de vrede ontvangen voor zijn humanitaire werk. Later diende hij als speciale afgezant van de VN voor Syrië en leidde hij pogingen om een oplossing voor het conflict te vinden.

In een verklaring waarin zijn dood wordt aangekondigd, beschreef de Kofi Annan Foundation hem als een 'mondiale staatsman en een diep toegewijde internationalist die zijn leven lang vocht voor een eerlijkere en vreedzamere wereld'. De verklaring gaat verder: "Waar er ook leed of nood was, reikte hij de hand en raakte veel mensen met zijn diepe medeleven en empathie."

De carrière-diplomaat stierf in het ziekenhuis in de Zwitserse stad Bern. Hij woonde al enkele jaren in de buurt van Genève. Hij ontving in 2001 de Nobelprijs voor de vrede, omdat hij het internationale lichaam heeft helpen revitaliseren, tijdens een periode die samenviel met de oorlog in Irak en de HIV/aids-pandemie.

Kofi Annan beschreef de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling als zijn grootste prestatie. De millenniumdoelstellingen stellen voor de eerste keer wereldwijde doelen voor kwesties zoals armoede en kindersterfte. Annan was echter niet immuun voor kritiek. Zijn critici gaven hem de schuld van het falen van de VN om de genocide in Rwanda in de jaren negentig te stoppen toen hij hoofd was van de vredesoperaties van de organisatie.

Later, na de door de VS geleide invasie in Irak, werden hij en zijn zoon beschuldigd van betrokkenheid bij het "olie voor voedsel corruptieschandaal" dat sommigen ertoe had gebracht om zijn ontslag te vragen, hoewel hij later werd vrijgesproken.

In een interview in het programma HardTalk van de BBC ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag in april, erkende Annan de tekortkomingen van de VN. Hij zei: "het kan worden verbeterd, het is niet perfect, maar als het niet bestond, zou je het moeten creëren". Hij voegde eraan toe: "Ik ben een koppige optimist, ik ben een geboren optimist en blijf een optimist", voegde hij eraan toe.

De huidige VN-chef Antonio Guterres leidt de eerbetoon aan zijn voorganger en beschrijft Annan als "een leidende kracht ten goede".

"In veel opzichten was Kofi Annan de Verenigde Naties. Hij steeg door de gelederen en leidde de organisatie naar het nieuwe millennium met weergaloze waardigheid en vastberadenheid", zei hij in een verklaring. VN-hoge commissaris voor mensenrechten Zeid Raad Al Hussein zei in een tweet dat hij verdriet had over de dood van Annan. “Ik ben verdrietig over de dood van Kofi Annan. Kofi was de belichaming van menselijk fatsoen en genade. In een wereld die nu gevuld is met leiders die dat allesbehalve zijn, wordt het verlies van de wereld nog pijnlijker. Hij was een vriend van duizenden en een leider van miljoenen.”

Eerbetoon komt ook van wereldleiders en diplomaten, onder wie de Britse premier Theresa May en de NAVO-chef Jens Stoltenberg. De Indiase premier Narendra Modi zei: "De wereld heeft niet alleen een grote Afrikaanse diplomaat en humanitair persoon verloren, maar ook een gewetenbewaarder van internationale vrede en veiligheid".
De Ghanese president Nana Akufo-Addo heeft opgedragen om zeven dagen lang vanaf maandag de vlaggen in het land en op diplomatieke posten halfstok te hangen. Hij noemde Annan "een van onze grootste landgenoten".

De carrière van de diplomaat ging verder na zijn pensionering bij de VN. In 2007 richtte hij een eigen stichting op ter bevordering van wereldwijde duurzame ontwikkeling, veiligheid en vrede. n jaar later kreeg zijn reputatie een boost nadat hij succesvol had onderhandeld over een deal voor het delen van de macht om het geweld na de verkiezingen in Kenia te beëindigen.

In een eerbetoon op Facebook beschreef Raila Odinga, de oppositieleider die de overeenkomst ondertekende, Annan als "de man die binnenkwam en het land redde van de ondergang".

In 2012 werd hij benoemd tot voorzitter van The Elders, een pleitbezorgingsgroep voor vrede en mensenrechten, gestart door Nelson Mandela uit Zuid-Afrika. In hetzelfde jaar stopte hij als afgezant van de VN naar Syrië na slechts zes maanden in die functie. Hij verwees daarbij naar het falen van de wereldmachten om hun verplichtingen na te komen. Later citeerde hij: "Ik ben mijn troepen kwijtgeraakt op weg naar Damascus."

Zijn meest recente rol was het voorzitten van een onafhankelijke onderzoekscommissie van de Rohingya-crisis in Myanmar. Annan's vrouw, Nane, en drie kinderen waren "aan zijn zijde tijdens zijn laatste dagen", zei de Kofi Annan Foundation in een verklaring.

Advertentie