De 149-jarige Nationale Assemblee (DNA) houdt vandaag, 25 november, een buitengewone vergadering rond Surinames 40ste staatkundige Onafhankelijkheid. Assembleevoorzitter Jennifer Geerlings-Simons kijkt terug op de onafhankelijke positie van het parlement. “Voor wat ik zou willen bereiken, zijn wij zo een 60 tot 70% zelfstandig,” zegt Simons aan Starnieuws. “Deze zittingsperiode hebben wij de budgettaire verzelfstandiging al gerealiseerd. Het is voor mij niet van wezenlijk belang of ik die personele verzelfstandiging bereik.”

Volgens Simons kent het verzelfstandigingsproces twee elementen. Een is financieel, het hebben van een eigen budget. “Dit hebben we voor een belangrijk deel. Maar eigenlijk ben je nooit echt helemaal zelfstandig. Je bent deel van de overheid en dat zal altijd zo zijn.” In de budgettaire verzelfstandiging is nog één stap te gaan: de aanname van de nieuwe Comptabiliteitswet - gepland voor 2016. “Het is oneigenlijk om steeds per project een begroting bij de Raad van Ministers in te dienen.” Het parlement heeft dit pad al enige tijd verlaten. DNA valt onder de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken. “Wij zijn één regel op de begroting: een beleidsmaatregel van Binnenlandse Zaken.” De planning is om de 18e afdeling van de begroting te worden.

Externe Controle
De nieuwe comptabiliteitswet, zal de budgetten en wijze van verantwoording regelen van andere Instituten. Na aanname hiervan zullen toekomstige begrotingen opgedeeld zijn in afdelingen, in plaats van ministeries. Het streven is om elk ministerie, DNA en Rechtelijke Macht, en in de toekomst de districten, tot een afdeling te maken. Het parlement beschikt nu volgens een presidentiële resolutie per kwartaal over zijn deelbudget. In overleg met Financiën, wordt maandelijks geld gestort.

Per kwartaal stuurt het parlement een realisatieverslag en in maart een jaarverslag naar dit ministerie. Naast de controle van de CLAD, heeft DNA het accountants- en administratiekantoor Tjong A Hung ingehuurd. Dit kantoor begeleidt het personeel op de financiële afdeling en brengt in 2016 het eerste externe accountantsverslag van het parlement uit. De begroting en het extern accountantsverslag worden gepubliceerd via DNA website.”

Institutionele versterking
Het tweede element in het verzelfstandigingsproces is de kwestie van menskracht, personeel, “maar hier zijn wij nog niet aan toe.” Even hardop denkend schetst zij een instituut met een directeur voor de griffie en leden, dat alle materiële en operationele zaken doet. “Een toekomst ding, dat zich nog moet gaan uitkristalliseren.” De verzelfstandiging is onderdeel van het project Institutionele Versterking dat in 2011 begon. In 2010 hebben de Assembleeleden vanuit punt nul een zelfreflectie gehouden. Het parlementaire werk en bijbehorende processen moesten worden verbeterd. “De leden waren het eens om het parlement de constitutionele plek te geven die het toebehoort.”

Communicatie volk
DNA vertegenwoordigt het volk en brengt de soevereine wil van de natie tot uitdrukking. Simons: “Dit betekent constant in contact zijn met de samenleving.” Omgekeerd moet het volk het parlement kunnen informeren. “Er was een website, maar geen proces om rechtstreeks te communiceren met het volk.” Zo is de communicatie afdeling opgezet, de website gemoderniseerd, verschijnt DNA journaal en DNA actueel met de nieuwtjes over het parlement op tv. Een volgende stap is een mobiele App, en de optie voor een eigen tv kanaal voor live DNA vergaderingen wordt besproken.

Controle functie
De president, de regering, leggen verantwoording af aan DNA, het hoogste orgaan binnen de Staat. Die moet de beleidsplannen beoordelen en controle uitoefenen op het doen en laten van de overheid. “Het is niet dat wij de hele dag over de schouders kijken van de regering, maar dit op een gestructureerde wijze willen doen.” Tijdens de zelfreflectie werd duidelijk dat de parlementariërs helemaal niet de gelegenheid hadden/hebben om die beoordeling en controle te doen. De regering heeft een idee, maakt daarop beleid met een begroting, legt Simons uit. “Dat idee is hopen wij niet zomaar ontstaan, maar na gesprekken met de samenleving en deskundigen.” Het parlement krijgt de plannen jaarlijks in oktober, “iedereen verwacht dat wij die binnen een maand of twee bespreken en mogelijk goedkeuren”.

In het verleden gingen leden in commissieverband met het ministerie in gesprek en beslisten dan of ze de plannen goed vonden of niet. Na langere begrotingsbehandelingen, werd de begroting eind van de rit aangenomen zoals die was ingediend. “Er bleef in feiten niks over van je beleid beoordelende functie, die wij om verschillende reden niet hebben kunnen uitvoeren.” Een eigen werkplek, menskracht en gebrek aan experts op verschillende gebieden, geeft Simons als enkele op. Leden zijn op hun gebied deskundig. Sommige zijn artsen, juristen, onderwijzers, “maar het parlementaire werk heeft zijn eigen specifieke kanten. Het werk doorlichten en beoordelen van de overheid is geen eenvoudige zaak.” Het parlement krijgt nu praktisch, ondersteuning van deskundigen werkzaam op de afdeling wetenschappelijk en professionele ondersteuning. En commissies kennen assistenten, een soort griffier. “Hierdoor kan het commissiewerk dat het hart is van het parlementaire werk eindelijk tot bloei komen.”

Agenda
Eind december loopt het project Institutionele Versterking af. “De belangrijkste zaken, de basis voor de verdere verbetering, zijn gerealiseerd.” Simons ziet verder graag de aanname van de Wet Onderzoeksrecht in 2016. Via dit recht kunnen leden uitgebreide beleidsbeoordeling en –evaluatie doen en nagaan wat er gaande is in de samenleving. Op de agenda staan nog de eigen huisvestigingsplannen. Zo ligt de tekening klaar voor het parlementsgebouw op de oude locatie. De bibliotheek en technisch administratieve dienst komen daar. Op de huidige werkplek moet een nieuwbouw verrijzen met mogelijke financiering van internationale financiële instellingen.

Advertentie